İsrailin etirafı: Humanitar yardım məhv edildi
İsrail dövlət televiziyası KAN-ın yaydığı məlumata görə, on minlərlə yardım paketi daşıyan yük maşınları məhv edilib. Bu yük maşınlarındakı yardımların
Qəzzaya daxil olmasına icazə verilmədiyi üçün İsrail əsgərləri tərəfindən həftələrlə günəş altında saxlanılaraq korlandığı bildirilir.
Yardımlar basdırıldı və yandırıldı
KAN televiziyasına danışan İsrailli zabit yardım yük maşınları ilə bağlı dəhşətli bir etiraf edib. O, "Hər şeyi torpağa basdırdıq. Bəzi yardım materiallarını isə yandırdıq" deyərək baş verənləri təsdiqləyib. Zabit əlavə edib: "Hələ də günəş altında gözləyən minlərlə
humanitar yardım paketi var. Əgər onlar
Qəzzaya buraxılmazsa, onları da məhv edəcəyik".
Qəzzaya yardım mexanizmi işləmir
İsrail ordusunun rəsmiləri
Qəzzaya gündə 100-150 yük maşını yardımın keçməsinə icazə verildiyini iddia etsələr də, bu maşınların əksəriyyətinin boşaldıla bilmədiyini bildiriblər. Başqa bir zabit isə "Yardım mexanizmi işləmir. Yük maşınları dayanıb, yollar bərbad və koordinasiya yoxdur. Hazırda dünyanın ən böyük taxıl anbarına sahibik, lakin buradakı məhsullar daşınmazsa, onları da basdıracağıq" deyib.
Aclıq böhranı dərinləşir
Bu hadisələr
Qəzzada hər gün dərinləşən aclıq və qıtlıq böhranı fonunda yaşanması diqqət çəkir.
Qəzzadakı Fələstin Səhiyyə Nazirliyi dünən açıqlayıb ki, 7 oktyabr 2023-cü il tarixindən bəri aclıq və qida çatışmazlığı səbəbindən həyatını itirən fələstinlilərin sayı 83-ü uşaq olmaqla 122-yə çatıb.
Qəzzada qıtlıq son həftələrdə daha da ağırlaşıb. Sosial mediada yayılan görüntülərdə aclıqdan sümüyü görünən, huşunu itirən və yeriməyə halı qalmayan insanlar nəzərə çarpır.
Dünya Qida Proqramı,
Qəzzada yaşayan hər üç nəfərdən birinin günlərdir heç nə yemədiyini və qıtlığın yayılma riskinin yüksək olduğunu bildirib.
Müqavilələr yerinə yetirilmir
İsrail 2 mart tarixindən bu yana HƏMAS ilə imzalanmış atəşkəs və əsir mübadiləsi razılaşmalarını tətbiq etməkdən yayınır. Eyni tarixdən etibarən
Qəzzaya daxil olmağa hazır gözləyən yüzlərlə
humanitar yardım yük maşını sərhəddə yığılıb. İsrailin sərhəd keçidlərini bağlı saxlaması minlərlə mülki şəxsin həyatını itirməsinə səbəb olur.
24 saat
Oxucu Şərhləri
Lakin, məsələnin digər tərəfini də nəzərə almaq vacibdir. KAN televiziyasının məlumatlarına istinadən yazılan məqalədə, İsrail tərəfinin açıqlamaları və ya bu iddialara cavabları əks olunmayıb. Yalnız bir əsgərin etirafı əsas götürülüb. Bu tək başına fakt kimi qəbul edilmək üçün yetərli deyil. Əsgərin ifadəsinin doğruluğu, hərbi əməliyyatların gərginliyi və potensial təzyiqlər nəzərə alınaraq, tərəfsiz bir şəkildə araşdırılmalıdır. Həmçinin, yardımların məhv edilməsinin səbəbləri haqqında daha ətraflı məlumat olmadan, qərəzsiz bir qiymətləndirmə aparmaq çətindir. Məsələn, yardımların təhlükəsizlik səbəbləri ilə məhv edilmə ehtimalı nəzərə alınmalı, və bu ehtimalın araşdırılması vacibdir. Beləliklə, məqalədə təqdim olunan məlumatlar əsasında qəti bir nəticəyə gəlməkdən çəkinmək lazımdır. Daha ətraflı və obyektiv araşdırma aparıldıqdan sonra mümkün olan bütün perspektivləri nəzərə alaraq hükm vermək daha düzgün olardı.
Belə bir hərəkətin uzunmüddətli iqtisadi və sosial təsirlərini dəqiq müəyyən etmək üçün geniş miqyaslı tədqiqatlar aparılmalıdır. Məsələn, bu hadisənin Qəzzənin gələcək inkişaf potensialına və əhalinin sosial rifahına olan təsirləri nə olacaq? İsrail hökuməti bu fəaliyyətlərin uzunmüddətli iqtisadi və sosial nəticələrini nə dərəcədə nəzərə alır? Bu hadisə, Qəzzənin blokadası və humanitar yardımların idarə edilməsində daha böyük bir sistematik problemin əlaməti ola bilərmi? Bu sualların cavabları, bu bölgədə davam edən humanitar böhrana həll yolları axtarmaq üçün çox vacibdir.
KAN televiziyasının məlumatının doğruluğunu təsdiq etmək üçün daha ətraflı araşdırma tələb olunur. Əgər bu ittihamlar doğrudursa, bu hərəkət beynəlxalq humanitar hüququn kobud şəkildə pozulmasıdır və beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən ciddi şəkildə araşdırılmalıdır.
Əsas sual budur: İsrail hökuməti Qəzzədəki uzunmüddətli qeyri-sabitliyin öz siyasi və təhlükəsizlik maraqlarını necə təsir edəcəyini nəzərə alaraq, uzunmüddətli perspektivdə bu cür siyasətin davamlılığını necə əsaslandıracaq?
Bununla belə, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərə alaq. KAN televiziyası öz məlumat mənbəyinin etibarlılığını və həmin məlumatların tamlığını necə təsdiqləyir? Əsgərin etirafının konteksti və motivasiyaları nədir? Bəlkə də bu, daha geniş hərbi əməliyyatlar kontekstində verilən bir qərar idi və məqsəd humanitar yardımları məhv etmək deyil, digər hərbi taktiki səbəblərə görə idi. Əgər belədirsə, bu hərbi taktikanın nə dərəcədə mütənasib olduğu və humanitar qanunlara uyğunluğu ciddi şəkildə araşdırılmalıdır. Həmçinin, bu yardım məhsullarının necə və kim tərəfindən təmin olunduğu, həmin yardımların həqiqətən də Qəzzə əhalisinə çatdırılmasının zəmanəti varmı idi sualları da araşdırılmalıdır. Yəni, məqalədə sadəcə yardım məhsullarının məhv edilməsi faktı deyil, həm də hadisələrin arxasında dayanan səbəblər, hərbi və ya siyasi amillər haqqında daha dərin təhlil tələb olunur.
Lakin Bosniya hadisəsi ilə buradakı fərq, görünür, informasiya əldə etmə imkanlarının artmasıdır. Bosniya müharibəsi zamanı informasiya axını məhdud idi. Bu halda isə, İsrail dövlət televiziyasının özü bu məlumatı yayır. Bu, ya İsrail hökumətinin öz əsgərlərinin hərəkətlərindən məsuliyyət daşımaq niyyətində olması, ya da hökumətin bu məlumatın ictimailəşməsindən narahat olmadığı kimi şərh edilə bilər. Bu fərq, əslində, hadisənin təbiətini və nəticələrini dəyişir. Bosniya nümunəsindən əldə edilən əsas dərs - humanitar yardımların siyasiləşdirilməsinin potensial fəlakətli nəticələri – bu halda da özünü göstərir. Lakin, informasiya əldə etmənin asanlaşması, beynəlxalq təzyiqin artmasına və hesabatlılığın təmin olunmasına səbəb ola bilər. Əsas sual budur ki, bu informasiya ictimai rəyin dəyişməsinə və bu cür hərəkətlərin qarşısının alınmasına səbəb olacaqmı?
Şərh Yaz